การเขียนข้อสอบวัดพฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย
(Cognitive
Domain)
บลูม (Bloom) และคณะ ได้จำแนกจุดประสงค์ทางการศึกษาออกเป็น 3 ด้าน
พฤติกรรมด้านพุทธิพิสัย ได้แบ่งย่อยเป็น 6 ด้าน ดังนี้
1. ด้านความรู้ความจำ (Knowledge)
ความรู้ความจำ
หมายถึง ความสามารถของสมองที่เก็บสะสมเรื่องราวต่างๆ หรือประสบการณ์ทั้งปวงที่ตนได้รับรู้มา
ตัวอย่างข้อสอบ
-
มุมที่กาง 90
องศา
เรียกว่ามุมอะไร
ก. มุกฉาก
ข. มุมตรง
ค. มุมป้าน
ง.
มุมกลับ
จ. มุมแหลม
2. ด้านความเข้าใจ (Comprehension)
หมายถึง
ความสามารถในการนำความรู้ความจำไปดัดแปลงปรับปรุง เพื่อให้สามารถจับใจความ
หรือเปรียบเทียบ ย่นย่อเรื่องราว ความคิด ข้อเท็จจริงต่างๆ
ตัวอย่างข้อสอบ
-
ข้อความใดมีความหมายเป็น “หาร” ?
ก. ของหายอยู่เสมอ
ข. รายได้ลดลงเรื่อย
ๆ
ค. คนจนควรได้รับของแจก
ง.
กอบโกยเอาไปพอ ๆ กัน
จ. คนที่รวยก็รวยอย่างเหลือ
3. ด้านการนำไปใช้ (Application)
หมายถึง ความสามารถในการนำความรู้ ความเข้าใจในเรื่องราวใดๆ
ไปใช้ในสถานการณ์จริงในชีวิตประจำวันหรือในสถานการณ์ที่คล้ายคลึงกัน
ตัวอย่างข้อสอบ
-
อุปกรณ์ชนิดใดที่เปลี่ยนแปลงพลังงานกลเป็นพลังงานไฟฟ้า ?
ก. ตู้เย็น
ข. พัดลม
ค. มอเตอร์
ง.
ไดนาโม
จ. แบตเตอรี่
4. ด้านการวิเคราะห์ (Analysis)
หมายถึง
การแยกแยะพิจารณาดูรายละเอียดของสิ่งต่างๆ หรือเรื่องราวต่างๆ
ว่ามีชิ้นส่วนใดสำคัญที่สุด เป็นการใช้วิจารณญาณเพื่อไตร่ตรอง
ตัวอย่างข้อสอบ
-
ข้อใดเป็นหลักการซื้อยา ?
ก. นำตัวอย่างไปซื้อ
ข. ซื้อตามใบสั่งแพทย์
ค. ซื้อตามที่ผู้ขายแนะนำ
ง.
ซื้อตามคำโฆษณาในทีวี
จ. ซื้อตามคำแนะนำของเพื่อน
5. ด้านการสังเคราะห์ (Synthesis)
หมายถึง
ความสามารถในการผสมผสานเรื่องราวหรือสิ่งต่างๆ ตั้งแต่ 2 ชนิดขึ้นไปเข้าด้วยกัน
เพื่อสร้างเป็นเรื่องราวใหม่
ตัวอย่างข้อสอบ
-
นางงามทุกคนเป็นคนสวย คนสวยส่วนมากผิวขาว
คนผิวขาวบางคนกลัวแดด สรุปได้ว่าอย่างไร ?
ก. คนสวยทุกคนผิวขาว
ข. นางงานทุกคนผิวขาว
ค. คนสวยมากกลัวแดด
ง.
นางงามบางคนกลัวแดด
จ. ยังสรุปแน่นอนไม่ได้
6. ด้านการประเมินค่า (Evaluation)
หมายถึง การวินิจฉัย หรือตีราคา เรื่องราว
ความคิด เหตุการณ์ต่างๆ โดยสรุปเป็นคุณค่าว่า ดี-เลว
ตัวอย่างข้อสอบ
-
ในเรื่องสังข์ทอง นางรสนาเป็นคนประเภทใด
ก. ดี เพราะซื่อสัตย์ต่อสามี
ข. ดี เพราะเทวดาคอยช่วย
ค. ดี เพราะอยู่ในกระท่อมได้
ง.
ดี
เพราะไม่คิดเบียดเบียนใคร
จ. ดี เพราะมีเมตตาต่อคนทุกข์ยาก
